Báo cáo đánh giá tác động môi trường Dự án Khai thác mỏ than bùn

Hình 2. Hình dạng khu đất của dự án trên Google Earth

1.1.3.2. Các đối tượng tự nhiên

+ Diện tích đất khu vực thực hiện dự án thực tế đang bị bỏ hoang, hoàn toàn không có dân cư sinh sống.

+ Khu vực dân cư sống tập trung gần nhất là kênh Rạch Giá – Hà Tiên cách dự án khoảng 3,3 km theo kênh 6, dọc theo các trục đường cấp phối ven kênh đào lớn chạy cặp theo UBND xã Hòa Điền. Tại đây đã có trường học, trạm xá, chợ, có lưới điện quốc gia phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt. Khu vực xung quanh dự án là đất bỏ hoang thảm thực vật kém phát triển, chủ yếu là tràm, cây năng, các loại cỏ tạp và cỏ dại mọc.

+ Xung quanh dự án có nhiều kênh rạch nhỏ, riêng trong khu vực dự án có các hệ thống kênh như kênh 4, kênh 5, kênh 6, kênh 8.

+ Trong bán kính 2 km xung quanh dự án không có các đối tượng như danh lam, thắng cảnh, đền miếu, chùa chiền.

Hình 3. Một số hình ảnh tại dự án

1.1.3.3. Các đối tượng kinh tế - xã hội

+ Dân cư chủ yếu là người Kinh, Hoa, một ít dân tộc Khơ me. Dân cư nơi đây chủ yếu sinh sống bằng nghề trồng rau màu, lúa nước, nung vôi, nuôi trồng thủy sản và cũng có một số hộ dân sống bằng nghề buôn bán nhỏ. Ngoài ra, trong dự án có vài khu vực người dân đào ao nuôi tôm với diện tích nhỏ và năng suất không cao. Tuy nhiên, đời sống kinh tế dân cư trong vùng còn nghèo nàn, kém phát triển.

+ Các cơ sở cơ khí, trạm xăng dầu tập trung ở thị trấn Kiên Lương, cách khu vực dự án khoảng 6 km về phía Nam. Vì vậy, có thể cung cấp vật tư thiết bị sửa chữa cho dự án dễ dàng.

Nhìn chung, các điều kiện về địa lý tự nhiên, kinh tế nhân văn của dự án khá thuận lợi cho công tác khai thác, vận chuyển nguyên liệu khoáng sản sau này.

1.1.3.4. Hiện trạng hạ tầng kỹ thuật

a. Địa hình

Khu vực phân bố than bùn thuộc vùng trũng lung Hòa Điền, có dạng địa hình là một đầm lầy trũng, bề mặt tương đối bằng phẳng với độ cao tuyệt đối thay đổi từ 0,4 đến 1,0 m trung bình 0,6 m. Vào mùa khô diện tích này có nơi bị khô cạn, đi lại dễ dàng. Vào mùa mưa lũ vùng này bị ngập nước với độ sâu có nơi lên đến 0,5 ÷1 m.

b. Giao thông

+ Đường bộ: Trong huyện có Quốc lộ 80 nối liền từ Rạch Giá đến Hà Tiên, là cong đường huyết mạch trong khu vực. Ngoài ra, còn có các con đường nhỏ rải đá nối liền các xã trong huyện. Tuy nhiên, tuyến đường bộ vào dự án đến nay vẫn chưa có.

+ Đường thủy: Khu vực có hệ thống kênh rạch chằng chịt và thường chảy về hướng Năm ra biển Tây Nam (vịnh Thái Lan). Các hệ thống kênh đào có độ sâu từ 3÷5m, rộng 7-12m. Riêng trong khu vực mỏ có các hệ thống kênh rạch sau:

- Kênh 5 dài 9 km chạy từ Đông sang Tây cắt qua dự án, lòng kênh rộng 10 m, sâu 4-5 m.

- Kênh 6 dài 7 km chảy từu Bắc xuống Nam, nằm phía Đông dự án. Lòng kênh rộng 10-12 m, sâu 4-5 m.

- Rìa phía Tây có kênh 8 nối với kênh 5 đi về phía Bắc và kênh 4 nối với kênh 5 chảy về phía Nam. Các kênh này rộng 7-8 m, sâu 3-4 m.

Hệ thống kênh rạch trong khu vực có chiều rộng từ 7-12 m và chiều sâu 3-5 m. Với độ sâu của kênh trong khu vực có thể dùng cho các sà lan có trọng tải <50 tấn đi lại dễ dàng. Đây là điều kiện thuận lợi để khai thác, vận chuyển than bùn. Ngoài ra, đường thủy là con đường chính vào dự án.

c. Thông tin liên lạc

Hệ thống thông tin liên lạc trong khu vực tương đối phát triển. Thư tín được chuyển phát nhanh theo đường bưu điện hàng ngày. Các mạng lưới điện thoại di động cũng phát triển đều phủ sóng rộng, ổn định. Do đó, khi dự án triển khai chủ dự án sẽ trang bị tại văn phòng và trên công trường khai thác than bùn điện thoại để bàn phục vụ liên lạc và công nhân cũng sẽ trang bị điện thoại di động cá nhân có nối mạng thông tin quốc gia, đủ đáp ứng nhu cầu thông tin liên lạc của mỏ.

d. Hệ thống cấp nước

Do loại hình của dự án là khai thác than bùn nên không sử dụng nước cho sản xuất mà chỉ sử dụng nước phục vụ cho sinh hoạt của công nhân tại công trường. Để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của công nhân chủ đầu tư dự kiến sẽ lấy nước từ nhà máy chế biến chở tới mỏ, chứa trong thùng phi và sẽ được bổ sung khi hết. Ngoài ra, sẽ tận dụng nguồn nước mưa hứng được tại công trường để sử dụng.

e. Hệ thống cấp điện

+ Khu vực dự án không có hộ tiêu thụ điện công nghiệp, chủ yếu là điện sinh hoạt lấy từ máy phát điện công suất 5KW và bình ắc quy phục vụ hoạt động tại khu vực nhà tạm công trường.

+ Dự án hoạt động 1 ca/ngày, thời gian hoạt động từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều trong điều kiện ánh sáng mặt trời bình thường nên không cần phải xây dựng hệ thống chiếu cho thiết bị và công nhân khai thác. Hệ thống chiếu sáng được lắp đặt đơn giản cho khu văn phòng mỏ bằng các bóng đèn huỳnh quang và sợi đốt thông thường.

f. Thoát nước mưa

Hiện tại, khu vực dự án chưa có hệ thống thoát nước mưa. Nước mưa được thoát tự nhiên theo độ dốc địa hình chảy về các kênh xung quanh dự án, một phần còn lại tự thấm chảy tràn xuống các khu vực trũng rồi chảy xuống kênh.

g. Thoát nước thải

Khu vực dự án là đất hoang không có dân cư sinh sống nên chưa có hệ thống thoát nước thải chung, chỉ có nước mưa một phần tự thấm xuống nền tự nhiên, phần còn lại chảy tràn xuống khu vực trũng lân cận và chảy xuống kênh.

h. Thu gom rác

Tất cả các loại rác phát sinh từ các phương tiện thi công và các tạp chất, xác bã thực vật lẫn trong các tầng trầm tích đang thi công sẽ được thu gom và tập trung vào giỏ rác đã trang bị trên mỗi phương tiện. Loại giỏ cần xế hoặc giỏ đan bằng tre. Giỏ rác được buộc chặt trên thuyền, có thể dùng xô nhựa hoặc dụng cụ khác để tự chuyển lên bờ. Rác thu gom hàng ngày vào cuối buổi chiều. Giỏ rác được chuyển lên bờ và đổ vào nơi quy định hoặc đem đốt, chôn lấp.

1.1.4. Hiện trạng quản lý, sử dụng đất của dự án

Dự án có tổng diện tích khai trường mỏ là 47,14 ha bao gồm đất hoang và một số đất nuôi trồng thủy sản trong khu vực. Tuy nhiên, theo Giấy phép khai thác khoáng sản được cấp ngày 19 tháng 8 năm 2016 thì nơi đây được xem là mỏ khai thác than bùn.

1.1.5. Mục tiêu, loại hình, quy mô, công suất và công nghệ của dự án

1.1.5.1. Mục tiêu của dự án

+ Khai thác than bùn cung cấp cho nhà máy sản xuất phân bón vi sinh. Nhà máy sản xuất cũng do Công ty Cổ phần ......... làm chủ đầu tư. Dự kiến, vị trí nhà máy cách khu vực khai thác khoảng 3 km về phía Nam.

+ Tạo công ăn việc làm cho người lao động và lợi nhuận cho Công ty. Góp phần tạo nguồn thu ngân sách cho địa phương đồng thời góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội huyện Kiên Lương nói riêng và tỉnh Kiên Giang nói chung.

1.1.5.2. Quy mô/công suất của dự án

Theo Giấy phép khai thác khoáng sản số 1877/GP-UBND ngày 19 tháng 08 năm 2016 của UBND tỉnh Kiên Giang cấp cho Công ty Cổ phần Kiên Giang C P Đ T được phép khai thác trên phần diện tích 47,14 ha, có tổng trữ lượng địa chất được ước tính khoảng 623.565 tấn. Thời gian khai thác là 11,55 năm. Dự án khai thác than bùn với công suất khai thác nguyên khai là 50.000 tấn/năm.

1.1.5.3. Công nghệ và loại hình dự án

Công nghệ khai thác than bùn của dự án bao gồm các công đoạn sau: Xáng cạp → Bãi phơi than bùn → Xúc lên ghe vận chuyển → Bãi chứ tại nhà máy.

Quá trình khai thác chủ yếu là sử dụng thiết bị cơ giới đơn giản, không đòi hỏi nhiều các thiết bị có kỹ thuật cao. Quy trình khai thác cuốn chiếu khai thác đến đâu hết đến đó. Thứ tự tại một khu vực khai thác là từ trên xuống dưới: bóc lớp phủ trên mặt sau đó khai thác hết lớp than bùn bên dưới.

Loại hình của dự án là khai thác than bùn dùng làm phân bón.

1.2. Các hạng mục công trình của dự án

1.2.1. Hạng mục công trình chính

Khai trường mỏ là hạng mục công trình chính của dự án với diện tích 47,14 ha. Khu vực văn phòng của mỏ sử dụng chung với văn phòng nhà máy phân bón (nhà máy sản xuất phân bón thuộc dự án riêng, độc lập với dự án khai thác mỏ than bùn).

1.2.2. Các hạng mục công trình phụ trợ

1.2.2.1. Giao thông vận tải

Sử dụng ghe tải trọng 50 tấn để vận chuyển than đã phơi khô (đã đạt đến độ ẩm 35-40%) từ bãi phơi lên ghe vận chuyển về nhà máy bằng tuyến kênh 6.

Khoảng cách vận chuyển như sau:

+ Từ ngã ba kênh Hà Tiên - Kiên Lương theo kênh 6 đến khi gặp kênh 5 dài 4,76km.

+ Đoạn kênh 5 từ điểm gặp kênh 6 vào đến khu mỏ dài 1km.

+ Khoảng cách vận chuyển trung bình từ kênh 5 về 2 phía của mỏ 1,4km. + Khoảng cách vận chuyển trung bình toàn mỏ: 7,16km.

Như vậy, tuyến kênh 6 là tuyến đường vận chuyển chính từ mỏ về nhà máy chế biến, do đó có thể bị ảnh hưởng do hoạt động của dự án nhiều nhất. Ngoài ra tuyến kênh 5 cũng bị ảnh hưởng bởi hoạt động này.

1.2.2.2. Hệ thống cấp điện và chiếu sáng:

+ Nguồn cấp điện: Mỏ không có hộ tiêu thụ điện công nghiệp. Điện sinh hoạt chủ yếu lấy từ máy phát điện công suất 5KW và bình ắc quy phục vụ hoạt động tại khu vực nhà tạm công trường.

+ Chiếu sáng: Mỏ hoạt động 1 ca/ngày, thời gian hoạt động từ 7 giờ sáng đến 5 giờ trong điều kiện ánh sáng mặt trời bình thường nên không cần phải xây dựng hệ thống chiếu sáng cho thiết bị và công nhân khai thác. Hệ thống chiếu sáng được lắp đơn giản cho khu văn phòng mỏ bằng các bóng đèn huỳnh quang và sợi đốt thông thường.

1.2.2.3. Hệ thống cấp nước

Do dự án hoạt động trong lĩnh vực khai thác than bùn, nên nhu cầu sử dụng nước chủ yếu từ hoạt động sinh hoạt của công nhân. Sau giờ làm việc, công nhân sẽ di chuyển về khu vực văn phòng để sinh hoạt (ăn uống, tắm rửa, giặt quần áo,...) do đó nhu cầu sử dụng nước trong quá trình làm việc tại mỏ chỉ phục vụ cho nhu cầu uống, vệ sinh tay chân,.... Chủ đầu tư dự kiến sẽ bố trí thùng chứa để tận dụng nguồn nước mưa phục vụ cho sinh hoạt và các bình chứa lấy từ nhà máy chế biến chở tới mỏ phục vụ nhu cầu ăn uống của công nhân.

1.2.2.4. Nhà vệ sinh

Bệ xí di động bằng nhựa composite có hầm chứa khoảng 200 lít, định kì sẽ vận chuyển vào bờ và thuê Công ty dịch vụ công ích địa phương hút và vận chuyển đến nơi xử lý theo quy định. Số lượng bể xí trang bị là 2 bệ (trên xáng cạp và nhà công trình tạm).

1.2.2.5. Sửa chữa cơ điện

Thiết bị mỏ chỉ có 1 xáng cạp và máy xúc thủy lực gầu ngược nên không đầu tư xưởng sửa chữa. Việc sửa chữa thiết bị sẽ được tiến hành ở các cơ sở sửa chữa trong khu vực. Chủ đầu tư sẽ ký hợp đồng sửa chữa với các đơn vị sửa chữa chuyên nghiệp.

Tại mỏ chỉ chăm sóc bảo dưỡng thường xuyên như: Thay thế dầu mỡ động cơ diezel, thay mỡ các may ơ, vệ sinh các bộ lọc dẫn, lọc gió, kiểm tra ốc vít, ... của các thiết bị hoạt động. Các ghe vận chuyển định kỳ được đưa đi sửa chữa, bảo dưỡng tại các cơ sở trong vùng.

Sửa chữa nhỏ sẽ được thực hiện tại xưởng sửa chữa của nhà máy sản xuất than bùn.

1.2.2.6. Nhà công trường tạm

Nhà công trường tạm có diện tích 100 m2, được xây dựng trên mặt bằng đất gần kênh 5 để bảo vệ mỏ và cung cấp nhiên liệu cho thiết bị hoạt động. Nhà tạm có kết cấu xây dựng: mái và tường bằng tole, nền đất đầm nén.

1.2.2.7. Kho tạm

Kho nguyên vật liệu được sử dụng chung với kho của nhà máy sản xuất than bùn. Vận chuyển tới khai trường bằng ghe vận chuyển.

Ngoài mỏ có kho tạm trong mặt bằng nhà tạm công trường để tiện cung cấp nhiên liệu cho thiết bị hoạt động, sử dụng các thùng phuy 200 lít chứa dầu phục vụ sản xuất, được đặt ở khu vực riêng, có các trang thiết bị cứu hỏa. Kho có dung tích chứa 3.000 lít.

1.3. Nguyên, nhiên, vật liệu, hóa chất sử dụng của dự án; nguồn cung cấp điện, nước và các sản phẩm của dự án

1.3.1. Nhu cầu nguyên nhiên liệu

Nhu cầu nguyên nhiên liệu cho hoạt động của dự án chủ yếu là dầu cho các phương tiện thi công, loại dầu sử dụng chủ yếu là dầu DO. Nhu cầu nhiên liệu cho dự án được thể hiện trong bảng sau:

Bảng 4. Nhu cầu sử dụng nguyên nhiên liệu tại dự án

1.3.2. Nhu cầu sử dụng điện

Dự án sử dụng điện chủ yếu cho hoạt động chiếu sáng khu vực nhà tạm công trường. Nguồn cung cấp điện được lấy từ máy phát điện công suất 5kW và bình ắc quy. Tuy nhiên, không phục vụ chiếu sáng cho khu văn phòng mỏ (văn phòng mỏ sử dụng chung với nhà máy).

1.3.3. Nhu cầu sử dụng nước

+ Dự án không sử dụng nước cho mục đích sản xuất. Nước được sử dụng chủ yếu để phục vụ cho sinh hoạt của công nhân. Nguồn nước sử dụng được chở về từ nhà máy chế biến và tận dụng lại nước mưa hứng được tại công trường.

+ Nhu cầu dùng nước sinh hoạt tại dự án: Theo QCVN 01:2021/BXD, định mức dùng nước sinh hoạt là 80 lít/người/ngày. Công trường làm việc có 50 công nhân vậy tổng nhu cầu dùng nước cho dự án là 4 m3/ngày (80 lít/người/ngày x 50 công nhân = 4 m3/ngày).

1.3.4. Các máy móc, thiết bị của dự án

Khi dự án đi vào hoạt động, Chủ dự án sẽ trang bị các máy móc, thiết bị nhằm để phục vụ cho hoạt động khai thác. Các loại máy móc, thiết bị chính phục vụ cho khai thác được trình bày như sau:

Bảng 5. Danh mục máy móc, thiết bị phục vụ khai thác tại dự án